ویډیو چې د ماشومانو پلورل ادعا کوي په حقیقت کې د بادغیس له زلزله ځپلو سره د مرستې هڅې

د مارچ په نهمه یوه ویډیو آنلاین خپره شوه چې ادعا یې کوله خلک په ناڅرګند ځای کې ماشومان پلوري ډیری کاروونکو ویډیو شریکه کړې وه د خورا مشهور پوسټ سره د لیکلو په وخت کې په ټولنیزو رسنیو کې له ۲۱۰۰ څخه ډیر شریک او ۱۳۸ کامینتونه رامینځته کریول.

شکل ۱: د ویډیو سره د یوې پوست سکرین شاټ چی د ماشومانو پلورلو بازار ادعا کوي.

فیسبوک.

د پوسټ سره متن کې ویل شوي:

"د افغانستان په یوه ولایت کې په ۲۱ پیړۍ کې د ماشومانو د پېر او پلور ګرم بازار دا د خارکرزي د ناراضه وروڼو او طالب په نامه د ترهګرو حکومت دی چې د هېواد د دېرش میلیونه وګړو ژوند یې یرغمل کړی دی٬ څوک مسؤل دی؟ ته او زه کله ناپاکه شو او د دوی په وړاندې غلی پاتې شو.

د ویډیو نورو پوسټونو ورته ادعاګانې کړې پرته له کوم نور توضیحاتو سره د شرایطو یا احتمالي موقعیت او وخت په اړه چمتو شوي.

په ویډیو کې موږ د خلکو یوه لویه ډله وینو ډیری یې ماشومان یا کوچني ماشومان لري په شالید کې ظاهرا ویجاړ شوي ودانۍ سره.

کمره کوونکی د خلکو شاوخوا حرکت کوي داسې ښکاري چې د نارینه وو یوې ډلې لیدلو ته انتظار باسي چې وضعیت څاري او په ځانګړې توګه یو کس چې کمرنګه سور جاکټ او تیز نیلي خولۍ یې اغوستي وي.

د خبرو اترو په فوٹیج یا لنډمهاله شیبو کې هیڅ شی شتون نلري چې تایید یا رد کړي دا د ماشومانو د پلور بازار صحنه ده.

افغان وتنس د ویډیو پلټنه وکړه او وموندله په داسې حال کې چې دا عکس له افغانستان څخه سرچینه اخلي دا د ماشومانو د پلور بازار نه بلکې د ۲۰۲۲ په جنوري کې د بادغیس په ولایت کې د زلزلې وروسته د جلال الدین وردګ خیریه بنسټ لخوا د مرستې هڅې دي چی لږ تر لږه ۲۶ کسان وژلیول.

د هغه وخت د خبرونو له مخې جلال الدین وردګ او یو انجینر د جنوري د میاشتې له ۲۹ تر ۳۰مې نیټې پورې د قادس ولسوالۍ د دریو کلیو اوسیدونکو ته د مرستې په موخه له متحده ایالاتو څخه افغانستان ته سفر وکړ.

باختر آژانس خبر ورکړ چې د وردګو د بنسټ له خوا په ١٨٠ کورنيو نغدي وويشل شول چې هرې غمجن کورنۍ ته ١٥زره افغانۍ او د زلزلې له امله زيانمنو شويو کورنيو ته لس زره افغانۍ ورکړل شوې٬ خیریه موسسې د هرې کورنۍ ژوندي پاتې شوي ماشوم ته ۱۲۵۰۰ افغانۍ هم وویشلې کوم چې دا تشریح کوي چې ولې دومره ماشومان شتون لري او ظاهرا هغه سړي/سړیو چې په ویډیو کې ښکاري مسؤل وی.

د ۲۰۲۲ کال د فبرورۍ په ۷مه سلام ټایمز یوه ویډیو خپره کړه چې پکې وردګ د یوه ټیم سره په هماغه ځای کې لیدل کیږي چې ویډیو ادعا کوي چې د ماشومانو د پلور بازار انځور وي د هغه په ټیم کې ډیری لیدل کیدی شي د نورو ویډیو په څیر ورته جامې اغوستې وړاندیز کوي چې دواړه په ورته ورځ فلم شوي.

د دوه ویډیوګانو څنګ په څنګ پرتله کول کې دا امکان لري چې تایید شي چې دوی د ورته ځای او پیښې دي.

د "ماشوم پلورلو" ویډیو کې د ثبت پای ته نږدې موږ لاندې صحنه لیدلی شو سور بکس د فغان وتنس لخوا اضافه شوی.

۲ شکل ٬ د ادعا شوي ماشوم بازار ویډیو څخه سکرین شاټ.

د پورتنۍ چوکاټ په ښي خوا کې موږ کولی شو یو ویجاړ شوی دیوال وګورو چې د HI شکل په څیر ښکاري لاندې نیلي رنګ که روښانه شوی او یو تیر شین روښانه شوی چی د نیم دایره طاق ژېړ روښانه شوی څخه تیریږي د "HI" څخه پورته د هغې لاندې یو کوچنی مستطیل طاق سره ارغواني روښانه شوی.

۳ شکل ٬د سور بکس ساحې توضیحات د اضافه تشریح سره.

د سلام ټایمز په ویډیو کې موږ ګورو چې په خورا ښه کیفیت کې ورته دیوال د ورته ځانګړتیاو سره.

۴ شکل ٬د سلام ټایمز ویډیو زوم شوی سکرین شاټ د اضافه تشریحاتو سره د ماشوم بازار ویډیو کې د لید وړ ځانګړتیاوې ښیې.

هغه سړی چې د ماشوم پلورنې ویډیو کې د پام مرکز ښکاري سور جاکټ او نیلي خولۍ یې اغوستي په حقیقت کې جلال الدین وردګ دی د راپورونو له مخې پورته ذکر شوي نغدي مرسته کوي.

۵ شکل٬د ماشوم پلورلو ویډیو څخه سکرین شاټ چې سړی په سور جاکټ کې ښیې ارغواني بکس.

۶ شکل ٬ د سلام ټایمز ویډیو څخه سکرین شاټونه چې سړی د جلال الدین وردګ په توګه پیژني.

په ویډیوګانو کې د ګډ ځای او ټیم په ښودلو سره، موږ ډاډه یو چې ادعا شوې د ماشومانو د پلور ویډیو پرته له شرایطو یا اضافي معلوماتو وړاندې شوې د جنوري په میاشت کې د بغدادي زلزلې وروسته د جلال الدین وردګ خیریه بنسټ لخوا د پیسو ویش ښیي.

دا د ماشومانو د خرڅلاو په تړاو د ناسمو معلوماتو لومړۍ پېښه نه ده موږ د طالبانو له واک څخه مخکې ویډیوګانې لیدلي چې اوس مهال وړاندې شوي او همدارنګه د واکسین کولو کمپاینونه هڅه شوي چې د ماشومانو پلورلو پیښو په توګه تیر شي.

سره له دې د ماشومانو پلورل هغه مسله ده چې اوس مهال په افغانستان کې د معتبرو رسنیو په وینا رامنځ ته کیږي شاید همدا لامل وي چې پورتنۍ ادعا دومره ښکیلتیا راپارولې.

د اکتوبر په میاشت کې بي بي سي راپور ورکړ چې یوې لوږې افغانې کورنۍ خپله ماشومه په ۵۰۰ ډالرو وپلورله او د روان کال په جنورۍ میاشت کې داسې رپوټونه ورکړل شول چې خلکو خپل ماشومان او پښتورګي د خپلو نورو کورنیو لپاره د خوراکي توکو د اخیستلو لپاره پلورلي دي.

دا، د داسې کیسې احساساتي او ځواکمن طبیعت سره یوځای پدې معنی ده چې د ماشومانو پلورلو محتويات په ټولنیزو رسنیو او شخصي شبکو کې په چټکۍ سره سفر کوي چې دا د غلط معلوماتو لپاره یوه غوره موضوع جوړوي.

راپور وركونكي: افغان وتنس.